Jak czyścić stały aparat ortodontyczny
i uzupełnienia protetyczne?

Przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej ma podstawowe znaczenie dla zdrowia człowieka i długiego, komfortowego użytkowania uzupełnień protetycznych bądź aparatów ortodontycznych.

Warto wiedzieć o tym, że…

Dokładne mycie zębów w przypadku posiadania implantów lub aparatów stałych,
powinno być wykonywane po każdym posiłku, zawsze kiedy jest to możliwe.

Wieczorne szczotkowanie powinno mieć miejsce po kolacji.

Szczotkowanie protez i aparatów niewyjmowanych, powinno przebiegać tak jak szczotkowanie
zębów, lecz z użyciem dodatkowych przyrządów: irygatora, specjalnych szczoteczek czy nitki super-floss.

Przed szczotkowaniem warto wypłukać usta wodą, następnie preparatem do wspomagania higieny
jamy ustnej. Należy zwrócić uwagę, aby szczotkowanie przebiegało z użyciem szczoteczek miękkich (nie ultra miękkich, które stosuje się po zabiegach chirurgicznych), lecz suchych, niemoczonych wcześniej w ciepłej wodzie.

Należy posiłkować się preparatami do płukania jamy ustnej, np. z zawartością chlorku cetylopirydyny lub stabilizowanych fluorków cyny, które użyte jeszcze przed szczotkowaniem, zmiękczą zalegający biofilm na trudno dostępnych powierzchniach zębów, koron i łączników protetycznych oraz elementach aparatów ortodontycznych, ułatwiając jego usunięcie. Korzystne jest także działanie przeciwbakteryjne i reminaralizacyjne tych preparatów.

Szczotkowanie ręczne

Szczotkowanie ręczne polega na ustawieniu szczoteczki pod kątem ok. 45 stopni pomiędzy koronami zębów lub uzupełnień protetycznych, a dziąsłem i wymiataniu w kierunku powierzchni żującej. Czynność ta powinna trwać min. 3 minuty.

Szczotkowanie elektryczne

Szczotkowanie szczotkami elektrycznymi oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnymi (3D) trwa 2 minuty. Należy przyłożyć szczoteczkę do powierzchni korony i chwilę przytrzymać, nie wolno jej przesuwać po zębach i dziąsłach za wyjątkiem powierzchni żujących koron.

Szczotkowanie soniczne

Szczoteczki soniczne emitują fale dźwiękowe, które wprawiają w drganie włókna główki, czyniąc proces czyszczenia zębów bardziej precyzyjnym. Wytwarzane przez szczoteczkę fale mają zasięg wykraczający poza długość włókien nawet o kilka milimetrów, co powoduje wprawienie w ruch cząsteczek śliny zmieszanej z pastą do zębów. Powstają mikrobąbelki, które kierowane są głęboko pomiędzy zęby i wzdłuż linii dziąseł dla skutecznego czyszczenia.

Użycie nitki dentystycznej

Nici typu super-floss rozbudowane o usztywnioną część wprowadzającą oraz gąbeczkę czyszczącą, ułatwiają oczyszczanie dodziąsłowych powierzchni przęseł mostów (między filarami).

Użycie szczoteczki do przestrzeni międzyzębowych

Do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych należy raz dziennie (wieczorem) stosować specjalne szczoteczki do przestrzeni międzyzębowych.

Irygator

Znaczne ułatwienie w zachowaniu właściwej higieny jamy ustnej u osób użytkujących aparaty lub protezy stałe stanowią irygatory. Można zamiast wody zastosować w nich roztwory do płukania jamy ustnej. Precyzyjny strumień płynu, skierowany pod odpowiednim ciśnieniem, oczyści trudno dostępne miejsca.

Szczoteczka ręczna do aparatów stałych

Powierzchnie międzyzębowe powinny zostać oczyszczane specjalnymi szczoteczkami do tych powierzchni o właściwym rozmiarze. Szczotkowanie zębów z wykorzystaniem specjalnych szczoteczek do aparatów ma ogromne znaczenie, a w przypadku aparatów stałych oraz implantów, szczotkowanie powinno zostać przeprowadzone po każdym posiłku, jeżeli tylko jest to możliwe.

Warto wiedzieć o tym, że…

W przypadku implantów, wszczepy nie posiadają ozębnej pełniącej funkcję obronną, a więc w celu uniknięcia powstania stanu zapalnego wymagane jest szczotkowanie po każdym posiłku, a zastosowanie szczoteczki elektrycznej oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnej lub sonicznej, zwiększy wydajność szczotkowania. Każdy powstający wokół implantu stan zapalny, zwłaszcza nieleczony, może spowodować skrócenie czasu jego używania.

Uważa się, że u osób zdrowych, bez choroby przyzębia, przestrzegających zasad higieny jamy ustnej, kamień nazębny powinien być zdejmowany profesjonalnie 1–2 razy do roku.

Aby aparat ortodontyczny/proteza przyniosły zakładany efekt leczniczy i estetyczny, a nie stanowiły przyczyny powikłań, należy rygorystycznie przestrzegać zaleceń lekarza prowadzącego, a zwłaszcza zgłaszać się na wyznaczone wizyty kontrolne i nigdy nie rozkręcać śruby więcej niż było to zalecone. W przypadku uszkodzeń bądź jakichkolwiek wątpliwości, należy zgłosić się jak najszybciej na wizytę kontrolną do lekarza stomatologa prowadzącego.

Na początku użytkowania protez i aparatów mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości bólowe związane z uszkodzeniami błony śluzowej jamy ustnej. Pomocny może być wosk ortodontyczny oraz preparaty powlekające błonę śluzową i wspomagające gojenie owrzodzenia, a także leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.