Wypadanie zębów mlecznych staje się ważnym wydarzeniem dla dziecka.
Może towarzyszyć mu krwawienie i niewielki ból – szczególnie wtedy, gdy ząbkowi trzeba pomóc w jego usunięciu. Po wypadnięciu mleczaka nie od razu jego miejsce zastępuje ząb stały. Właściwy proces wymiany najczęściej rozpoczyna się statystycznie około 6.–7. roku życia dziecka, choć może się zacząć wcześniej. Obecnie da się zauważyć wśród maluchów tendencję do wcześniejszej wymiany zębów – coraz częściej pierwsze mleczaki wypadają już pięciolatkom, przy czym u dziewczynek często dzieje się to nieco szybciej, niż u chłopców.
Warto wiedzieć o tym, że…
W pierwszej kolejności wymienione zostają jedynki i szóstki. Następnie proces postępuje stopniowo „w głąb” szczęki. Dwójek nasz maluch pozbywa się od około 7.-9. roku życia (najpierw dolnych, a następnie górnych), kły wypadają od 10. do 11., przedtrzonowce (kolejno – czwórki i piątki) od 10. do 12. i tak dalej.
Pomiędzy wypadnięciem mleczaka, a pojawieniem się zęba stałego może minąć nawet parę miesięcy. Jeśli jednak po paru miesiącach zęba dalej nie ma, wskazana jest szybka wizyta u dentysty, mogło bowiem dojść do jakiegoś rodzaju nieprawidłowości rozwojowej.
Zęby stałe pozostaną zdrowe, jeśli będą razem z zębami mlecznymi dobrze myte. Trzeba także wiedzieć, że mieszane uzębienie, czyli jednoczesna obecność w jamie ustnej zębów mlecznych i stałych trawa od 5.–6. do 11–12. roku życia, czyli około 5–6 lat. Nieleczone zęby mleczne mogą powodować próchnicę w świeżo wyrzniętych niedojrzałych zębach stałych m.in. na zasadzie przenoszenia się bakterii z ubytków próchnicowych na zdrowe zęby. Właściwa higiena jamy ustnej jest jednym z podstawowych elementów zapobiegania próchnicy.
Warto wiedzieć o tym, że…
Pierwsze zęby trzonowe stałe mają głębokie bruzdy i zagłębienia, w których dochodzi do retencji pokarmów, a pojawiają się kiedy zdolności manualne pacjentów do dokładnej higieny są jeszcze niewystarczające. W gabinecie stomatologicznym u dzieci w tej grupie wiekowej wśród metod profilaktycznych wykorzystuje się uszczelnianie bruzd i szczelin w zębach pierwszych trzonowych i przedtrzonowych oraz lakierowanie zębów. Lekarz dentysta planuje zabiegi profilaktyczne u swoich pacjentów indywidualnie w zależności od potrzeb danego pacjenta. Wówczas najszybciej jak to jest możliwe od czasu pojawienia się tych zębów w jamie ustnej, bruzdy te zalewa się specjalną żywicą (uszczelniaczem), w celu ich wygładzenia i ułatwienia oczyszczania. W ten sposób zapobiega się powstawaniu ognisk choroby próchnicowej. Zabieg wykonuje się jednorazowo, jednak podczas wizyt kontrolnych lekarz dentysta sprawdza jakość uszczelniacza. W przypadku jego częściowego ubytku, brak należy uzupełnić.
Dzieci w wieku 6–9 lat, powinny już same wykonywać zabiegi higieniczne w jamie ustnej. Zabieg szczotkowania zębów powinien być wykonywany co najmniej 2 razy dziennie (rano i wieczorem) i trwać około 2 minut. Należy stosować pastę do zębów o zawartości 1450 ppm fluoru.
Warto wiedzieć o tym, że…
Higienę jamy ustnej przeprowadzamy manualną szczoteczką z uchwytem i małą główką z miękkimi włóknami. Obecnie dostępne są także delikatnie wibrujące szczoteczki soniczne przeznaczone dla najmłodszych dzieci. Po około 2 miesiącach prawidłowego użytkowania szczoteczka powinna mieć powyginane pęczki włosia, co będzie świadczyć o konieczności jej wymiany.
Szczoteczka do wymiany
Dodatkowym środkiem higienicznym, który można stosować u dzieci w tym wieku są płyny do płukania jamy ustnej z fluorem. Oprócz szczotkowania zębów zaleca się stosowanie nitki dentystycznej. U dzieci poniżej 8.–10. roku życia wymaga często pomocy ze strony rodziców, gdyż zabieg ten jest trudny do wykonania. Pomocne w nitkowaniu mogą być specjalne uchwyty dostępne w aptekach i drogeriach. Zapytaj dentystę lub higienistkę stomatologiczną jak bezpiecznie i prawidłowo wykonywać zabieg nitkowania zębów.
Użycie nitki dentystycznej
